Mimo opracowania i wdrożenia planów poprawy sytuacji finansowej przez większość kas, KNF w trzech z nich ustanowiła zarządców komisarycznych i wkrótce może zrobić to samo w stosunku do kolejnych. Na szczęście są też jaskółki poprawy sytuacji w sektorze.
[more]
Na mocy postanowień Komisji Nadzoru Finansowego w trzech SKOK-ach (im. św. Jana z Kęt, Wspólnota, im. Kopernika) skupiających ponad 200 tys. członków działają zarządcy komisaryczni. Niewykluczone jednak, że choć działania sanacyjne toczą się w wielu instytucjach sektora spółdzielczego, w najbliższym czasie czeka nas wysyp decyzji nadzoru o komisarzach w kolejnych kasach.
Co prawda ukarane podmioty mogą odwołać się do sądu administracyjnego, ale nie wstrzymuje wykonania uchwały. Blogowi „Obiektywnie o Finansach” nie udało się dowiedzieć, czy wymienione SKOK-i skorzystały z tego prawa.
Jest źle, ale będzie lepiej?
Na koniec czerwca br. spośród 55 kas 44 musiały wdrożyć plan naprawczy. Dlaczego? Najkrócej rzecz ujmując: z powodu ich złej sytuacji finansowej. W praktyce może chodzić o to, że poniosły one stratę z działalności lub istnieje takie niebezpieczeństwo, występuje w stosunku do nich groźba niewypłacalności lub ryzyko utraty przez nie płynności finansowej.
– Badamy sprawozdawczość, dokonujemy inspekcji i prowadzimy postępowania w stosunku do kas, które tego wymagają – mówił w „Salonie ekonomicznym” radiowej Trójki pod koniec lipca przewodniczący KNF Andrzej Jakubiak.
Na koniec I kw. cały sektor SKOK miał niedobór kapitałów własnych sięgający prawie 526 mln zł, a 21 kas wykazało ujemne fundusze własne. Współczynnik wypłacalności wyniósł średnio 1,11 proc., a powinien 4 proc. (w przyszłym roku próg ten wzrośnie do 5 proc.). Aktualnie spełnia go tylko kilka organizacji z grupy SKOK, m.in. Kasa Stefczyka, Zachodniopomorska SKOK, SKOK Wołomin.
– Choć 44 kasy są na programie naprawczym, to w stosunku do wszystkich nie można mówić o stanie dramatycznym – zaznaczył Jakubiak, zastrzegając: – W jednych mamy do czynienia ze złą sytuacją, w innych z trudną, a w jeszcze innych z dobrą.
Wkrótce obraz sektora może się nieco poprawić. Wskazują na to przynajmniej trzy czynniki.
-
Kasa Krajowa, czyli taki SKOK-matka, rozdysponował część wartego 421 mln zł funduszu stabilizacyjnego, na który zrzucają się organizacje członkowskie. W czerwcu przekazała ona 25 kasom 196 mln zł, a w I kwartale – prawie 41 mln zł.
-
Niektóre SKOK-i podnoszą wkłady członkowskie, czyli wzywają zapisane do nich osoby o wykupienie kolejnych udziałów. Od stycznia do marca 2013 r. wartość funduszu udziałowego wzrosła o 7,5 mln zł (do 137,3 mln zł).
-
W czerwcu Kasa Krajowa ogłosiła, że uzyskała od Światowej Rady Unii Kredytowych zapewnienie o pomocy w postaci 100 mln dol. Nie ujawniono, czy będzie to darowizna, czy pożyczka.
Zadania i kompetencje zarządcy komisarycznego
W swoim raporcie KNF podaje, że na koniec marca br. łączną stratę przekraczającą 113 mln zł wypracowało 39 instytucji. Zarządzały one 34 proc. (5,83 mld zł) depozytów ulokowanych w sektorze. Kasy objęte obowiązkiem wdrożenia programu naprawczego posiadają łącznie 83 proc. (14,3 mld zł) oszczędności klientów wszystkich SKOK-ów. A to właśnie o bezpieczeństwo lokat klientów w pierwszej kolejności dba KNF.
Brak dokumentu określającego pomysły na wyjście z kryzysu albo nieskuteczność wdrażania jego postanowień stanowią przesłanki do ingerencji ze strony KNF. Prawdopodobnie ten drugi powód sprawił, że zarząd nad SKOK-iem im. św. Jana z Kęt oraz SKOK-iem Wspólnota przejęły osoby z zewnątrz. „Do tej pory [dnia decyzji o ustanowieniu zarządcy – dop. red.] SKOK Wspólnota/SKOK im. Św. Jana z Kęt nie podjął efektywnych działań zmierzających do dokapitalizowania i przeprowadzenia procesów sanacji” – czytamy w komunikatach nadzoru.
Kiedy jeszcze KNF może wprowadzić zarządcę komisarycznego? Motywy takiego posunięcia wskazuje art. 73 ust. 1 ustawy o SKOK-ach. Chodzi mianowicie o:
-
Groźbę niespłacania zobowiązań przez kasę, czyli sytuację, w której jej zobowiązania przewyższają posiadane przez nie aktywa.
-
Rażące lub uporczywe łamanie prawa przez daną instytucję.
-
Sytuację, w której skład zarządu takiej kasy nie odpowiada wymaganiom ustawy.
W dniu ustanowienia komisarza zarząd danego SKOK-u zostaje z mocy prawa odwołany, a pozostałe organy – zawieszone w prawach. Wygasają też pełnomocnictwa i prokury zarządu. Nowy zarządca może decydować o wszystkich sprawach dotyczących podlegającemu mu podmiotowi, z wyjątkiem zmiany jego statutu.
Jakie zadania ma zarządca komisaryczny SKOK-u? W skrócie: musi uzdrowić jego sytuację finansową. Oznacza to, że jest zobowiązany do:
-
opracowania – w porozumieniu z KNF – harmonogramu uzdrawia kasy, wykonania tego programu oraz informowania nadzoru o przebiegu tego procesu,
-
zwiększenia siły kapitałowej danego podmiotu, czyli podniesienia jego kapitałów własnych,
-
wzrostu efektywności kasy,
-
poprawy standardów zarządzania ryzykiem w tejże organizacji.
Za pełnienie swojej funkcji, która trwa do czasu wykonania celu określonego w planie naprawczym, zarządca otrzymuje od kasy pensję. Jej wysokość ustalana jest przez KNF. Ile to będzie w wymienionych przypadkach? Dokładnie nie wiadomo.
– Nadzór określa wysokość wynagrodzenia w oparciu o analizę poborów dotychczasowych członków zarządu danej Kasy oraz innych SKOK-ów, przy uwzględnieniu skali działalności danej Kasy – tłumaczy Łukasz Dajnowicz, rzecznik UKNF.
Maciej Kusznierewicz
Dodaj komentarz