W 2012 produkty strukturyzowane przyniosły średnio 1,44 proc. Tylko co 16. inwestycja pozwoliła zarobić minimum 10 proc., najlepsza – nieco ponad 19 proc. Jakąkolwiek rentowność wykazała mniej niż połowa. Statystycznie najlepiej wypadły te oparte na notowaniach surowców, a zwłaszcza złota.
Lokaty strukturyzowane z reguły dają gwarancję kapitału, więc klient na pewno nie straci na takiej inwestycji. Znacznie gorzej wygląda jej rentowność, która zależy od tego, jak zachowa się instrument bazowy. Tym ostatnim może być np. kurs akcji jednej lub wielu spółek notowanych w Polsce albo za granicą, wybrany indeks giełdowy, kurs walut, cena jakiegoś surowca.
Mechanizm naliczania zysku jest dość skomplikowany. W uproszczeniu wygląda to tak, że jeśli ziści się scenariusz określony przez oferenta, np. notowania firmy X osiągną dany poziom, cena złota dobije do wyznaczonego pułapu, kurs franka znajdzie się zdefiniowanym przedziale, inwestor zarabia. W przeciwnym razie odbierze on jedynie wpłacony kapitał. Zatem nominalnie nie straci, ale po uwzględnieniu inflacji i utraconych/niezrealizowanych korzyści (np. z lokaty, jaką mógł założyć) – będzie kilka procent do tyłu.
Wyniki produktów strukturyzowanych w 2012
W dobie spadających stóp procentowych i coraz niższego oprocentowania depozytów terminowych instytucje finansowe nadzwyczaj chętnie proponują nam produkty strukturyzowane jako zyskowną alternatywę dla lokat i kont oszczędnościowych. Banki i pośrednicy roztaczają przed klientami perspektywę zysku na poziomie kilkunastu i więcej procent rocznie. Brzmi świetnie. Jak jest naprawdę?
Open Finance przeanalizował wyniki 585 struktur, które miały termin zapadalności w 2012. Nominalny zarobek przyniosło 241 pozycji (41,2 proc. wszystkich), a średni zysk z całej badanej próby wyniósł 1,44 proc.
Jak na produkty inwestycyjne jest to rezultat mizerny, który w praktyce oznacza realną stratę. Dlaczego? Wg GUS-u inflacja średnioroczna ukształtowała się w ub.r. na poziomie 3,7 proc.
Od wyniku trzeba jeszcze odliczyć podatek Belki, bo nie wszystkie struktury mają postać polis ubezpieczeniowych. Statystycznie rzecz ujmując, każdy produkt strukturyzowany przyniósł więc ujemną stopą zwrotu rzędu -2,53 proc.
To oczywiście średnia. Zdarzyły się lepsze inwestycje. Co szósta struktura (dokładnie 93) dała zarobić przynajmniej 5 proc. w skali roku. Jednak to wciąż mało w porównaniu z potencjałem, o jakim wspominają sprzedawcy tego rodzaju instrumentów.
Zyskowne produkty strukturyzowane Deutsche Banku
By gra była warta świeczki, inwestycja o takim ryzyku musi przynosić przynajmniej 10 proc. w skali roku. Z danych Open Finance wynika, że takich produktów było w ub.r. 37 (6,3 proc. wszystkich).
W ujęciu rocznym najlepiej wypadły oferty Deutsche Banku PBC. Najbardziej dochodowa okazała się oparta na złocie db Gwarancja Złota Era, która wypracowała 19,25 proc. (38,49 proc. przez dwa lata, bo taki był czas jej trwania).
Na drugim miejscu znalazł się Certyfikat Express db Euro Stoxx50 II, który zakładał brak spadków indeksu giełdowego Euro Stoxx 50. Jego wynik w ujęciu rocznym to 17,6 proc. (4,4 proc. w trzy miesiące). Produkt przewidywał opcję autocall, czyli automatyczne zakończenie inwestycji w przypadku spełnienia zakładanego warunku po jednym z czterech kwartalnych terminów obserwacji.
Trzecia pozycja przypadła db Gwarancja Zyskowna Energia II. Był to produkt oparty o notowania ropy. Przyniósł on 14 proc. w skali roku i 42 proc. w trzy lata. Z racji konstrukcji zysk był zwolniony z podatku Belki, więc dla celów porównawczych wynik należałoby skorygować o 1/5 do góry – do odpowiednio: 16,66 oraz 49,98 proc.
Deutsche Bank jednak nie ma patentu na sukces. Jego roczna pozycja o nazwie Certyfikat Limitowany Worst of Bonus, którą powiązano z akcjami polskich spółek, zakończyła się stratą przekraczającą 40 proc. A kusiła stopą zwrotu na poziomie 11-13 proc.
Produkty strukturyzowane powiązane z surowcami
W co warto było lokować pieniądze? Z zestawienia Open Finance wynika, że największy zysk generowały lokaty powiązane z cenami surowców.
W ub.r. zakończyło się 38 takich produktów. Dodatni wynik zanotowało 25 z nich, a przeciętna stopa zwrotu dla grupy wyniosła 5,64 proc. Jeszcze lepiej wypadły instrumenty oparte na złocie. Średnia wyniosła 8,66 proc. dla 16 struktur, z których wszystkie zakończyły się nad kreską.
O wiele gorzej radziły się struktury, których wynik zależał od kursu walut (+2,81 proc.), indeksów giełdowych (+0,69 proc.) albo były zarządzane wedle strategii elastycznej (+0,14 proc.).
Lokaty strukturyzowane z roku na rok są coraz gorszą inwestycją. Maleje ich średnia rentowność, odsetek pozycji przynoszących zysk oraz odsetek tych, które generują przynajmniej 10-proc. stopę zwrotu. Szczegóły w tabeli.
Wyniki lokat strukturyzowanych w latach 2009-2012
| Rok | Przeciętna rentowność [%] | Odsetek struktur przynoszących zysk [%] | Odsetek struktur z zyskiem min.10-proc. [%] | Liczba zakończonych lokat | Wynik najlepszego produktu [% w skali roku] |
| 2012 | 1,44 | 41,2 | 6,3 | 585 | 19,25 |
| 2011 | 2,66 | 50,85 | 13,19 | 470 | 37,08 |
| 2010 | 3,5 | 48,41 | 17,20 | 314 | 23,04 |
| 2009 | 3,35 | 64,5 | 9,09 | 111 | 23,46 |
Jak będzie w tym roku? Wszystko zależy od koniunktury gospodarczej, która determinuje sytuację na giełdzie, ceny surowców oraz kursy walut.
Można też zarabiać w okresie dekoniunktury, ponieważ istnieją zakłady na to, że jakiś indeks spadnie. Aczkolwiek zdecydowana większość produktów zarabia tylko w przypadku wzrostu instrumentu bazowego.
Pamiętajmy, że na tego typu złożone oferty powinniśmy przeznaczać niewielką część oszczędności. Nie ufajmy doradcom czy pośrednikom bezgranicznie. W przeciwieństwie do nas oni zarabiają zawsze, pobierając prowizję (na inwestycję nie jest przeznaczana cała wpłacona przez klienta kwota).
Maciej Kusznierewicz
Dodaj komentarz