Teraz można wpisać niesolidnego konsumenta i kontrahenta na listę dłużników już po miesiącu zwłoki. Wywiadownie gospodarcze mają dostęp do rejestrów publicznych, np. zaległości podatkowych. Co jeszcze zmieniła niedawna nowelizacja prawa?

W poniedziałek 13 listopada zaczęła obowiązywać znowelizowana Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczej i wymianie danych gospodarczych. Nowe przepisy mają podnieść bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i uszczelnić system wymiany informacji gospodarczej. Ma to zmniejszyć ryzyko prowadzenia biznesu i niwelować zatory płatnicze.

Teraz nierzetelni konsumenci i przedsiębiorstwa szybciej trafiają do rejestru dłużników. Firmy zyskały narzędzie umożliwiające gruntowne prześwietlanie potencjalnych kontrahentów.

Jak teraz działają biura informacji gospodarczej?

Co konkretnie się zmieniło? Najważniejsze zmiany to:

1. Wpis do rejestru dłużników po 30 dniach
   Teraz zamiast 60 wystarczy 30 dni zwłoki, licząc od dnia widniejącego na

   rachunku czy fakturze jako termin płatności. Zdaniem ekspertów wcześniejsze podjęcie działań windykacyjnych zwiększa ich skuteczność.

2. Zakaz wpisywania do baz wierzytelności starszych niż 10 lat
   Okres ten liczony jest od dnia wymagalności wierzytelności, zawartej ugody lub uzyskania prawomocnego wyroku. Wcześniej do rejestrów długów można było wpisywać należności powstałe w dowolnym czasie, również starsze niż 10 lat, natomiast mogły one widnieć w bazach przez 10 lat.
3. Dostęp wywiadowni gospodarczych do informacji o firmach i osobach z rejestrów publicznych: KRS, CEiDG, PESEL, REGON, Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości (CRRiU), Rejestr Należności Publicznoprawnych (RNP – ma ruszyć 1 stycznia 2018 r.).
   Tym samym możliwa do zdobycia wiedza o kontrahencie czy konsumencie stanie się pełniejsza. Klient występujący do wywiadowni dowie się nie tylko o ewentualnych zaległościach kontrahenta w BIG-u, ale też o prowadzonych względem niego egzekucji należności czy niezapłaconych przezeń cłach i podatkach na kwotę co najmniej 5 tys. zł.
   Dzięki tak dużej liczbie zróżnicowanych danych BIG-i mogą teraz tworzyć modele scoringowe, czyli wystawiać analizowanej firmie czy osobie ocenę wiarygodności płatniczej. Przykładowo w KRD w swoich raportach podaje proste rekomendacje: zalecamy współpracę, odradzamy współpracę, zachowaj ostrożność.
4. Możliwość wpisania do wykazu długów świadczeń okresowych
   Nie trzeba już wysyłać wezwań do zapłaty za kolejne niezapłacone raty, faktury czy cykliczne rachunki. Można to zrobić w oparciu o pierwsze wezwanie do zapłaty. Ale uwaga! W tym pierwszym wezwaniu należy poinformować dłużnika, że kolejne zaległości będą dodawane do rejestru automatycznie, bez informowania go o tym fakcie.
5. Jeden wniosek do BIG – komplet odpowiedzi
   W Polsce działa kilka biur informacji gospodarczej (BIG InfoMonitor, KRD, ERIF BIG, KBIG, KIDT). Ich bazy nie muszą się pokrywać. Dotychczas zdobycie kompleksowej informacji o podmiocie wymagało wysyłania kilku wniosków i ponoszenia wielu opłat. Teraz wystarczy wykupić raport w jednej wywiadowni, a ona w tej cenie uzyska dane ze wszystkich BIG-ów.

Wydłużona zgoda na weryfikację w BIG-ach

To nie koniec nowości wprowadzonych przez nowelizację wspomnianej ustawy. Co jeszcze się zmieniło?

Dla konsumentów istotne jest również to, że wyrażana przez nich na rzecz usługodawców (banki, telekomy, zakłady energetyczne, gazownie, wodociągi) zgoda na weryfikowanie w BIG-ach jest ważna dwa razy dłużej niż dotychczas, czyli przez 60 dni. Chodzi o zgodę wydawaną przez klienta firmom świadczącym usługi okresowe, z którymi wiążą się z cykliczne i długoterminowe płatności, np. raty kredytowe, abonament za komórkę, czynsz.

Ponadto dłużnik może domagać się od wierzyciela, by ten przekazał do wywiadowni informację, że dana wierzytelność jest przedawniona. W takiej sytuacji BIG zobowiązany jest umieścić stosowną adnotację w prowadzonym przez siebie rejestrze długów.

Wezwanie do zapłaty w e-mailu

Ważna zmiana nastąpiła też w kontaktach między firmami. Chodzi o elektroniczne wezwanie do zapłaty. Teraz można je wysyłać także e-mailem, a nie tylko listem poleconym czy wręczać osobiście.

Uwaga! By wezwanie do zapłaty przekazywane drogą elektroniczną było skuteczne, strony muszą się wcześniej umówić, że akceptują takie rozwiązanie.

W dodatku ma ono zastosowanie tylko w relacjach B2B, czyli między firmami. W stosunkach B2C, tj. firma – konsument, wciąż obowiązują stare przepisy, to znaczy konieczność dostarczenia wezwania pocztą albo osobiście.

Kolejna ważna zmianą dla przedsiębiorstw to wprowadzenie odpowiedzialności karnej za przekazywanie do wywiadowni nieprawdziwych danych o zaległościach. Teraz jest traktowane jest to jako czyn nieuczciwej konkurencji.

Odpowiedzialności z tego tytułu podlegają jej również same BIG-i, które nie zaktualizują bądź nie usuną danych o spłaconych wierzytelnościach (tak jak dotychczas mają na to 14 dni).

---

Maciej Kusznierewicz