Teoretycznie przedsiębiorca może wieloma metodami bronić się przed niewypłacalnością partnera biznesowego. W praktyce jest niewiele rozwiązań, które byłyby łatwe do zastosowania i dostępne także dla mikrofirmy. Należy do nich m.in. faktoring pełny.
Z cyklicznego badania BIG InfoMonitora wynika, że odsetek małych i średnich firm natykających się na zatory płatnicze maleje. Na początku IV kw. problem ten dotyczył 32 proc. ankietowanych przedsiębiorstw z sektora MSP. Wiosną ub.r. było to 39 proc., a pod koniec 2020 r. – 46 proc.
Jednak część faktur pozostaje nieuregulowana miesiącami. Wg danych BIG InfoMonitora oraz BIK-u przeterminowane długi firm to już 37,3 mld zł (+11 proc., szybciej niż przed pandemią). Inne nigdy nie zostają opłacane, np. z powodu bankructwa kontrahenta.
Zabezpieczenia przed upadłością kontrahenta
Taka sytuacja szczególnie zagraża małym podmiotom gospodarczym, narażając je na utratę płynności finansowej. Przedsiębiorca może wówczas pomniejszyć przychód o wartość nieopłaconej faktury. Jednak nikt nie zwróci mu kosztów związanych z realizacją usługi czy dostarczeniem towaru, nie wspominając o jego odzyskaniu.
Czy firma jest w stanie obronić się przed finansowymi skutkami niewypłacalności kontrahenta? Teoretycznie na kilka sposobów:
- Odpowiedni zapis w umowie
Przy czym należy pamiętać o art. 83 Prawa upadłościowego. Unieważnia on klauzule, które zastrzegają zmianę albo rozwiązanie umowy z powodu ogłoszenia przez drugą stronę upadłości albo złożenia przez nią wniosku o ogłoszenie upadłości. - Ubezpieczenie należności
Wtedy postępowanie windykacyjne i egzekucyjne spada na firmę ubezpieczeniową, która wypłaca świadczenie po spełnieniu warunków umownych. - Weryfikacja partnerów biznesowych w rejestrach dłużników
Warto też korzystać z działającego od 1 grudnia 2021 r. Krajowego Rejestru Zadłużonych, który prowadzi minister sprawiedliwości. - Zabezpieczenie własności do czasu zapłaty
Najlepiej zawrzeć je na piśmie i z datą pewną. Wówczas będzie można odzyskać towar bez konieczności czekania na postępowanie upadłościowe. - Zabezpieczenie rzeczowe (również: na piśmie i z datą pewną)
Te najbardziej wskazane to: zastaw na rzeczach ruchomych i prawach majątkowych oraz hipoteka. Mają one pierwszeństwo zaspokajania z przedmiotu zabezpieczenia i nie podlegają postępowaniu restrukturyzacyjnemu (chyba że wierzyciel wyrazi zgodę na objęcie swoich roszczeń układem).
Faktoring pełny nie tylko na poprawę płynności finansowej
Wydaje się, że z perspektywy małych firm większość z tych rozwiązań cechują duże wady. Albo skorzystanie z nich wiąże się z formalnościami, albo nie zawsze mają zastosowanie do naszego przypadku (sprzedaż usług), albo w praktyce zarezerwowana jest dla dużych podmiotów z działami prawnymi.
Do prostszych sposobów, które może sięgnąć również mikroprzedsiębiorca, należy faktoring pełny. Nie jest to opcja darmowa. Właściwie jest najdroższą odmianą finansowania na podstawie wierzytelności potwierdzonych fakturą.
Jednak w zamian bardzo łatwo ją wdrożyć. Jej zaletą jest także fakt, że firma faktoringowa we własnym zakresie weryfikuje wypłacalność kontrahentów swoich klientów.
– Dzięki temu przedsiębiorca uzyskuje pieniądze zaraz po sprzedaży i nie czeka na nie kilkadziesiąt dni. Dzieje się tak bez względu na to, czy kontrahent jest faktycznie wypłacalny – tłumaczy Tomasz Rodak z Bibby Financial Services, która ma w ofercie faktoring pełny.
Na czym w praktyce polega faktoring bez regresu, który funkcjonuje też jako właściwy? To usługa, w ramach której instytucja finansowa przejmuje pełną odpowiedzialność za zakupioną wierzytelność. Przedsiębiorca po przekazaniu faktorowi dokumentu sprzedaży nie musi martwić się, czy i kiedy kontrahent wywiąże się z obowiązku płatności.
Maciej Kusznierewicz
Dodaj komentarz