Duża skala umów oraz ryzyko wystąpienia zdarzeń mogących zwiększyć koszty reformy sprawiły, że definitywna zmiana WIBOR-u na WIRON została odwleczona do końca 2027. Odpowiedzialna za jej przeprowadzenie Narodowa Grupa Robocza wskazała działania, bez których proces przejścia na nowy wskaźnik narazi uczestników rynku na niebezpieczeństwo.
Odbyło się kolejne spotkanie Komitetu Sterującego Narodowej Grupy Roboczej. Jego najważniejszym postanowieniem jest odsunięcie w czasie momentu, w którym ma nastąpić finalna zmiana WIBOR-u na WIRON.
Nową datą jest 31 grudnia 2027. To o dwa lata później niż przewidywał dotychczasowy harmonogram.
Kosztowna zmiana WIBOR-u na WIRON
Dlaczego NGR zdecydowała się odroczyć zakończenie reformy? Ze względu na skalę i strukturę umów oraz instrumentów powiązanych z WIBOR-em. Złożoność problemu spotęgowała podwyższona zmienność stóp procentowych.
Uwzględniając te uwarunkowania oraz używając danych historycznych, NGR opracowała scenariusze rozwoju sytuacji w zależności od różnych czynników ekonomicznych. Analizy wykazały duże prawdopodobieństwo kumulacji niekorzystnych dla uczestników rynku zdarzeń i większe koszty reformy.
„Oddalenie terminu zakończenia reformy zapewni odpowiedni czas na zbudowanie warunków do popularyzacji i rozpowszechnienia stosowania wskaźników referencyjnych typu RFR [np. WIRON-u – przyp. red.] w umowach i instrumentach finansowych. To będzie stanowić podstawę do rozwoju krajowego rynku finansowego oraz zwiększy jego odporność” – pisze KS NGR w komunikacie.
Jednocześnie podkreśla w nim, że kierunek i zakres reformy się nie zmieniają. Od przejścia na WIRON nie ma odwrotu. Całkowita zmiana WIBOR-u na WIRON w zawartych już umowach i notowanych instrumentach nastąpi, tylko że później.
Kredyty hipoteczne oparte o WIBOR mają, zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami, zniknąć z ofert banków w połowie 2024. To znaczy, że za kilka miesięcy nie będzie można zaciągnąć nowego zobowiązania powiązanego z tym wskaźnikiem.
Zdaniem NGR-u ryzyko wystąpienia negatywnych dla uczestników rynku scenariuszy można zredukować. By tak się stało, należy:
- systematyczne wprowadzać do umów nowy indeks (WIRON),
- ograniczać stosowanie zmiennych stóp procentowych.
Takie działania mają stopniowo zmniejszać ekspozycję uczestników rynku na WIBOR. Jednocześnie zwiększą bezpieczeństwo przeprowadzenia konwersji na WIRON. Ograniczą też jej koszty na wypadek wystąpienia istotnych zmian w otoczeniu makroekonomicznym w momencie zaprzestania publikowania pierwszego indeksu.
Kluczowe elementy powodzenia reformy WIBOR-u
Zdaniem KS NGR, aby zmiana WIBOR-u na WIRON się powiodła, konieczne jest:
- Stworzenie warunków dla rozwoju płynnego rynku kasowych i pochodnych instrumentów finansowych stosujących nowy wskaźnik referencyjny dla złotego
- Przygotowanie operacyjne i techniczne do tego procesu wszystkich uczestników rynku finansowego
- Przeprowadzenie wymaganych zmian w prawie polskim i unijnym.
Wg przedstawicieli NGR ważne jest także uświadomienie konsumentów o reformie i jej skutkach. Należy też rozwijać / promować rozwiązania ograniczające wśród uczestników rynku ryzyko zmiennej stopy procentowej.
Po części już się to dzieje. Bezpieczny kredyt 2 proc. udzielany jest wyłącznie z okresowo stałym oprocentowaniem.
Dla kogo ważna zmiana WIBOR-u na WIRON
Zmiana WIBOR-u na WIRON dotyczy nie tylko kredytów hipotecznych. Z pierwszą stawką powiązane są bowiem również niektóre obligacje skarbowe i korporacyjne, lokaty terminowe oraz instrumenty pochodne.
Wg przyjętej we wrześniu 2022 przez NGR mapy drogowej przejście z WIBOR-u na WIRON w już zawartych umowach miało nastąpić najpóźniej do końca 2024. Natomiast z końcem 2025 spółka GPW Bechmark miała wstrzymać publikowanie notowań starego wskaźnika.
Jednocześnie od tego roku banki mogą sprzedawać kredyty mieszkaniowe oparte o WIRON. Jako pierwszy zrobił to ING Bank Śląski. Niebawem dołączy do niego Santander.
Bank Pekao zaproponował kredyty firmowe powiązane z WIRON-em. Resort finansów szykuje się do pierwszej emisji papierów dłużnych z nowym indeksem.
Czym jest Narodowa Grupa Robocza
Narodową Grupę Roboczą ds. reformy wskaźników referencyjnych powołano do przygotowania i przeprowadzenia procesu konwersji wskaźników referencyjnych w Polsce. W praktyce chodzi o zastąpienie WIBOR-u stawką WIRON (ang. Warsaw Interest Rate Overnight).
NGR tworzą przedstawiciele:
- Ministerstwa Finansów,
- NBP,
- BFG,
- UKNF,
- ZBP,
- GPW,
- BGK,
- GPW Benchmark (odpowiada za obliczanie i publikowanie WIBOR-u i WIRON-u),
- PFR,
- Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych,
- banków,
- ubezpieczycieli,
- TFI,
- organizacji branżowych.
Ich prace nadzoruje i koordynuje złożony z ośmiu osób Komitet Sterujący.
Maciej Kusznierewicz
Dodaj komentarz