W pierwszych trzech miesiącach 2022 r. drobny biznes rzadziej niż rok wcześniej sięgał po kredyty dla mikrofirm. Prawdziwa zapaść dotknęła finansowanie inwestycji, które stopniało o 1/3. Konsekwentnie rósł za to faktoring, który umożliwia szybką zamianę należności z faktur na gotówkę.
Z danych BIK-u za I kwartał wynika, że banki udzieliły małym podmiotom gospodarczym mniej kredytów firmowych niż w analogicznym okresie 2021 r. Spadek wyniósł niespełna 7 proc. Wartość finansowania praktycznie się nie zmieniła (-0,1 proc.) i nieznacznie przekroczyła 5 mld zł.
Zyskał za to faktoring, który w analizowanym okresie osiągnął największą dynamikę w historii (+1/3). Po ten produkt sięgnęło też zauważalnie (1/5) więcej firm niż rok wcześniej.
Kredyty dla mikrofirm a inflacja
Oznacza to, że mimo ubiegłorocznego odbicia o 1/4 popyt na kredyty dla mikrofirm nadal nie wrócił do poziomów sprzed pandemii. W stosunku do I kw. 2020 spadek wyniósł 23 proc. Mniejsza o 8 proc. była też wartość udzielonego wsparcia.
Rzadziej po kredyt firmowy sięgali przedsiębiorcy ze wszystkich branż. Największą różnicę widać w sektorze handlowym (o 11,6 proc. mniej umów).
Martwić może fakt, że w ujęciu rodzajowym MSP najbardziej ograniczyły zapotrzebowanie na kredyt inwestycyjny. Liczba tego typu umów zmalała o 31,5 proc. (do 1600), a ich wartość – o 15 proc. (do 783 mln zł).
– Pierwszy kwartał na rynku kredytów dla mikroprzedsiębiorstw był słaby. Banki udzieliły firmom mniej zobowiązań, ale na nieco wyższe kwoty. To spowodowało, że wartość akcji kredytowej była na poziomie zbliżonym do pierwszego kwartału 2021. Wynika to ze wzrostu inflacji, szczególnie producenckiej. Ta w marcu sięgnęła 20 proc. – wyjaśnia główny analityk BIK-u, prof. Waldemar Rogowski.
Jednak nie wszędzie widać regres. Zwiększyła się wartość finansowania udzielonego przez banki firmom budowlanym (+7 proc.) i usługowym (+6,2 proc.). Wzrosły też kwoty wypłacone w ramach kredytów obrotowych (+4 proc.) i w rachunku bieżącym (+6 proc.).
O wielkości popytu na kredyty dla mikrofirm w kolejnych miesiącach zdecydują trzy czynniki:
- warunki makroekonomiczne: inflacja, stopy procentowe i kurs złotówki,
- sytuacja na Ukrainie, która przekłada się na nastroje społeczne oraz wpływa na politykę kredytową banków,
- sytuacja pandemiczna w kraju.
Kredyty dla mikrofirm na początku roku
| okres | Liczba umów [tys.] | Wartość [mld zł |
| 1Q 2022 | 36 | 5,015 |
| 1Q 2021 | 38,6 | 5,02 |
| 1Q 2020 | 46,75 | 5,45 |
Faktoring coraz istotniejszym źródłem kapitału dla biznesu
Odmienne tendencje panują w branży faktoringowej. Ten rozwija się mimo pandemii. W 2020 r. wartość udzielonego w ten sposób finansowania zwiększyła się o 3 proc. W 2021 r. dynamika rosła z kwartału na kwartał i ostatecznie sięgnęła 26 proc.
Wg Polskiego Związku Faktorów od stycznia do marca br. instytucje w nim zrzeszone wykupiły wierzytelności z 5,5 mln dokumentów sprzedażowych wartych łącznie 105 mld zł. To 25,9 mld zł więcej niż w tym samym okresie roku poprzedniego. Tempo wzrostu na poziomie 32,8 proc. było największe w historii. W I kwartale z faktoringu skorzystało 20,8 tys. firm, czyli o 19 proc. więcej w ujęciu rocznym.
W porównaniu z I kw. 2020 r. obroty faktorów były większe o niemal połowę (33,8 mld zł). Natomiast liczba ich klientów zwiększyła się o przeszło 1/4, tj. 4,4 tys. podmiotów gospodarczych.
– Rozpoczęliśmy rok bardzo dynamicznie. Udało nam się to mimo wielu przeciwności. Imponujące wyniki to zapowiedź tego, że cały rok może być dla nas najlepszy w historii – mówi Konrad Klimek, przewodniczący komitetu wykonawczego PZF.
Po faktoring najczęściej sięgają przedsiębiorstwa produkcyjne oraz zajmujące się dystrybucją. Na obie te branże przypada prawie 80 proc. finansowania. Tak jest od lat. Z czego wynika ta popularność?
– Firmy z tych sektorów wystawiają najczęściej faktury na wysokie kwoty i z długimi terminami płatności. Dlatego z punktu widzenia naszych klientów istotne jest natychmiastowe odmrożenie środków – wyjaśnia Klimek. – Dzięki usłudze przedsiębiorcy mogą szybko i wygodnie zamienić należności na gotówkę i bez zakłóceń prowadzić działalność, regulując na bieżąco swoje zobowiązania, a także oferować kontrahentom atrakcyjne warunki współpracy – dodaje.
Po dziewięciu miesiącach dynamika wzrostu obrotów firm faktoringowych jeszcze się zwiększyła. To znów może być rekordowy rok pod względem wykupu wierzytelności z faktur.
Maciej Kusznierewicz
Dodaj komentarz